Najlepsze dzieła Orsona Wellesa: Pięć filmów, które każdy fan powinien obejrzeć

Orson Welles jest uosobieniem filmowca wielkiego niż życie. Znany ze swojej śmiałości, wizji i odmowy gry według zasad Hollywood, Welles przecierał nowe szlaki z każdym filmem, którego dotknął. Niezależnie od tego, czy chodziło o jego nieustraszone opowiadanie historii, czy śmiałe innowacje techniczne, na nowo zdefiniował, czym może być kino.

Dziś chcielibyśmy zagłębić się w jego pięć najlepszych filmów, uszeregowanych od piątego do pierwszego, z których każdy odzwierciedla geniusz, ambicję i wyjątkowy talent, które uczyniły Orsona Wellesa jednym z największych filmowców wszech czasów. Nie traćmy więc więcej czasu. Oto, co uważamy za najlepsze w Orsonie Wellesie.

5. Adaptacje Williama Szekspira i Miguela de Cervantesa

Welles zmierzył się z niektórymi z najbardziej legendarnych dzieł literatury – Makbetem Szekspira, Otella i Chimes at Midnight – a nawet podjął próbę adaptacji Don Kichota Cervantesa. Chociaż Don Kichot nigdy nie został ukończony, pozostaje fascynującym przykładem nieustającej ambicji Wellesa i jego zdolności do zanurzenia się w jedne z najbardziej złożonych światów literackich, jakie kiedykolwiek stworzono.

Te adaptacje pokazują błyskotliwość Wellesa w pracy z gęstym, wymagającym materiałem. Nie tylko zaadaptował Szekspira czy Cervantesa na ekran; Do każdego z nich wniósł swój własny, pomysłowy akcent, łącząc swój charakterystyczny styl z oryginalnymi tekstami. Jego Don Kichot może jest niekompletny, ale odzwierciedla jego nieustępliwe dążenie do artystycznej wizji, nawet gdy wydawało się to niemożliwe. Tymi filmami Welles udowodnił, że żadna historia nie jest zbyt epicka dla jego nieograniczonej kreatywności.

4. Dama z Szanghaju (1947)

W The Lady from Shanghai marynarz (w tej roli sam Welles) zostaje wplątany w sieć intryg, oszustw i morderstw, skupioną wokół enigmatycznej i uwodzicielskiej Elsy Bannister (w tej roli ówczesna żona Wellesa, Rita Hayworth).

Ten film to Welles w swoim najbardziej stylowym i noirowym wydaniu. Słynna scena z lustrem w lunaparku to mistrzowska lekcja wizualnego opowiadania historii, symbolizująca pękniętą rzeczywistość i oszustwo, które nękają bohaterów. Dzięki zwartej narracji, złożonym postaciom i oszałamiającym zdjęciom, The Lady from Shanghai ujawnia zdolność Wellesa do przekształcenia thrillera kryminalnego w coś znacznie więcej – psychologiczny labirynt, który jest równie ekscytujący, co prowokujący do myślenia.

3. Wspaniali Ambersonowie (1942)

Welles zaadaptował powieść Bootha Tarkingtona, aby opowiedzieć historię popadnięcia w niełaskę bogatej rodziny ze Środkowego Zachodu. Akcja rozgrywa się na przełomie wieków i bada, w jaki sposób postęp i industrializacja grożą wykorzenieniem tradycji i dawnego bogactwa.

Chociaż ingerencja studia doprowadziła do tego, że film został mocno przemontowany, The Magnificent Ambersons pozostaje nawiedzającą refleksją na temat zmian, dumy i upływu czasu. Nawet w swojej skompromitowanej formie wyróżnia się emocjonalna głębia filmu, bogate postacie i innowacyjna praca kamery Wellesa. To słodko-gorzka tragedia o tym, co zostało stracone w imię postępu i o tym, jak bogactwo może szybko zniknąć i stracić na znaczeniu – podobnie jak sam Welles doświadczył tego w swojej własnej karierze.

2. Dotyk zła (1958)

Ten brutalny film noir opowiada o śledztwie w sprawie morderstwa na granicy amerykańsko-meksykańskiej, gdzie korupcja, uprzedzenia i moralna dwuznaczność się w każdym zakątku. Welles wciela się w postać Hanka Quinlana, skorumpowanego kapitana policji, którego pokręcone poczucie sprawiedliwości napędza napięcie w filmie.

Touch of Evil to nie tylko jeden z najwspanialszych filmów noir wszech czasów – to triumfalny powrót Wellesa do Hollywood po latach spędzonych na pustkowiu. Scena otwierająca, oszałamiające, nieprzerwane ujęcie śledzące, jest doskonałym przykładem technicznego mistrzostwa Wellesa. Poza porywającą fabułą, Touch of Evil jest studium moralności, władzy i korupcji. To mroczne, pokręcone spojrzenie na ludzką duszę, a Welles uchwycił je z niezachwianą intensywnością.

1. Obywatel Kane (1941)

Cóż możemy powiedzieć o Citizen Kane, czego jeszcze nie powiedziano? Citizen Kane przedstawia życie Charlesa Fostera Kane'a, potentata medialnego luźno opartego na Williamie Randolphie Hearście. Opowiedziana oczami tych, którzy go znali, historia rozwija się, gdy dziennikarz bada ostatnie słowo Kane'a: "Rosebud".

Często nazywany najwspanialszym filmem, jaki kiedykolwiek powstał, opus magnum Wellesa zrewolucjonizowało kinematografię. Jego nieliniowa struktura, zastosowanie głębokiego skupienia i pomysłowe oświetlenie wyprzedzały swoje czasy, a historia władzy, ambicji i samotności pozostaje tak samo wpływowa do dziś. Citizen Kane nie dotyczy tylko życia jednego człowieka; Chodzi o kondycję ludzką, nasze niekończące się pragnienie kontroli i rzeczy, które tracimy w pogoni za wielkością.

I to by było na tyle na dziś! Orson Welles był filmowcem, który nie pozwalał się ograniczać tradycją ani ograniczeniami branży. Od zapierającego dech w piersiach Citizen Kane po ambitnego, niedokończonego Don Kichota, Welles przesuwał granice tego, co kino może osiągnąć. Jego filmy są wypełnione niezapomnianymi obrazami, złożonymi postaciami i warstwami znaczeniowymi, które sprawiają, że wracamy do nich z pokolenia na pokolenie. Oglądanie Wellesa jest jak obserwowanie mistrza przy pracy – kogoś, kto rozumiał, że kino to nie tylko rozrywka, ale głęboki sposób na odkrywanie ludzkiego doświadczenia.

Teraz chcielibyśmy usłyszeć o Twoich doświadczeniach z twórczością Orsona Wellesa! Który z jego filmów uważasz za najlepszy? Czy mógłbyś zmienić kolejność listy lub dodać jakieś inne? Nie możemy się doczekać, aby zobaczyć Twoje typy w komentarzach!